Dünyanın dijitalleşmesiyle birlikte dark patterns olarak adlandırılan kurnaz tuzaklar da artmaya başladı. Dark patterns, kullanıcıları yanıltarak istenmeyen eylemlere yönlendirmeyi amaçlayan tasarım öğeleridir. Birçok dijital platformda karşımıza çıkan bu tuzaklar, kullanıcının bilgi vermek istediği butona tıkladığında farklı bir sayfaya yönlendirilmesi, istenmeyen ürünlerin otomatik olarak sepete eklenmesi gibi hileli yöntemler kullanarak kandırmayı hedefler.

Dark patterns, genellikle kullanıcıların dikkatini dağıtarak, acele etmelerini sağlayarak ve manipüle ederek işler. Bu durum, tüketicilerin isteklerini yerine getirmek yerine şirketlerin kârlarını artırmayı amaçlar. Kullanıcı deneyimini olumsuz etkileyen bu tuzaklar, uzun vadede müşteri memnuniyetsizliğine ve itibar kaybına yol açabilir.

Dark patterns, genellikle iki şekilde karşımıza çıkar: kara şema ve kara tasarım. Kara şema, kullanıcının beklentilerini yanıltarak yanlış adımlar atmalarını sağlar. Kara tasarım ise kullanıcı psikolojisini bilerek tasarlanan arayüz öğeleridir. Örneğin, anlaşılması zor ve küçük yazılarla gizlenen abonelik iptal butonları gibi.

Dark patterns'ın yaygınlaşmasıyla birlikte çeşitli ülkelerde yasal düzenlemeler yapılmaya başlandı. Özellikle Avrupa Birliği, kullanıcıların bu tür tuzaklardan korunması için sıkı kurallar koymuştur. Ancak, tüketicilerin de bilinçlenmesi ve dikkatli olması önemli. Kullanıcıların bilinçli tercihler yapabilmeleri için dark patterns konusunda farkındalık yaratmak ve eğitimler düzenlemek gereklidir.