Türkiye, coğrafi konumu itibarıyla birçok fay hattının geçtiği bir ülke. Bu durum, depremlerin sıklığı ve şiddeti açısından büyük bir tehdit oluşturuyor. Maden ve Jeoloji Genel Müdürlüğü (MTA) tarafından 2025 yılında yenilenen diri fay haritası, ülkemizdeki deprem riski taşıyan alanlar hakkında önemli veriler sunuyor. Peki, evinizin altında bir fay hattı geçip geçmediğini nasıl öğrenebilirsiniz? Türkiye’nin hangi illeri deprem riski taşıyor? Gelin, bu soruların yanıtlarını birlikte inceleyelim.
2025 MTA veri güncellemesine göre, Türkiye genelinde 45 il ve 110 ilçe, depremsellik açısından riskli bölgeler arasında yer alıyor. Bu illerin başında ise depremin sıkça yaşandığı Anadolu’nun batısı ve çevresi geliyor. İstanbul, İzmir, Bursa, Adana, Gaziantep gibi büyük şehirler, hem nüfus yoğunluğu hem de yapılaşma nedeniyle yüksek risk kategorisinde değerlendiriliyor. Özellikle İstanbul, yüzyıllardır süregelen depremsellik nedeniyle en çok endişe duyulan iller arasında. İçinde bulunduğumuz 2023 yılı itibarıyla, 1999 İzmit depreminden sonra yaşanan üst yapı değişiklikleri ve sağlamlaştırmalar her ne kadar olumlu bir adım olarak nitelendirilse de, İstanbul'un bir deprem riski taşımadığı anlamına gelmiyor.
İzmir, hem tarihsel hem de coğrafi açıdan sık sık depremlerle anılan bir başka ilimiz. MTA'nın güncel verilerine göre, çeşitli ilçeleri yüksek depremsellik riski taşıyor. Özellikle Bayraklı, Konak ve Bornova gibi merkezi bölgelerdeki yapılaşmanın ciddi bir tehlike oluşturduğuna dikkat çekiliyor. Gaziantep ise Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ndeki fay hatlarındaki aktivite nedeniyle risk altında olan illerden biri. Ayrıca, Adana’nın bazı bölgeleri de yine fay hatlarıyla kesişiyor.
Fay hattı, yerkabuğundaki çatlakları, kırılmaları ve gerilim birikintilerini ifade eder. Bu çatlaklar zamanla deprem gibi yıkıcı olaylara neden olabilir. MTA'nın hazırladığı 2025 diri fay haritası, bu noktada yerleşim alanlarının ve yapıların risk değerlendirmesi açısından oldukça kritik. Diri fay haritası, ev veya iş yeri satın alma düşüncesinde olan kişilerin dikkate alması gereken bir husustur. Fay hattı üzerinde bulunan gayrimenkullerde, yapıların depreme dayanıklılığı, yer altı su seviyesi ve çevresel faktörler gibi konular da göz önünde bulundurulmalıdır.
Ev sahipleri ve kiracılar, bulundukları bölgenin fay hattı üzerindeki durumunu öğrenmek için mutlaka MTA'nın resmi web sitesini ziyaret etmelidir. Ayrıca, yapıların depreme dayanıklılığını artırmak için mühendislik hizmetlerinden faydalanmak, riskleri minimize etmektedir. Deprem öncesi ve sonrası yapılması gereken hazırlıklar, can ve mal güvenliğini sağlamak açısından büyük önem taşımaktadır.
Sonuç olarak, deprem riski taşıyan bölgelerde yaşayan bireylerin dikkatli olması, yapıların güçlendirilmesi ve olası afetlere karşı hazırlıkların yapılması gerekmektedir. Unutmayın, her an bir deprem ile karşılaşma olasılığımız var, dolayısıyla tedbir almak her zaman öncelikli olmalıdır.